De nieuwe wet Inburgering in Twente: Gewoon doen, samen én goed!

Doordrongen van de noodzaak

Dat Lenneke deze rol fulltime bekleedt is eveneens bijzonder. Net als andere regiocoördinatoren in Nederland is ze hiervoor vanuit Divosa aangesteld voor een aantal uren. De Twentse gemeenten besloten unaniem om dat aantal uren samen aan te vullen, waardoor Lenneke deze 14 fulltime ondersteunt. “Dit vind ik typerend voor hun gedrevenheid. De wet vraagt om veel veranderingen maar iedereen is doordrongen van de noodzaak ervan; dat het van groot belang is voor de inburgeraar. Men heeft elkaar nodig om de zaken ruimschoots voor elkaar te krijgen voor deze groep mensen. Dat leeft sterk in Twente,” schetst Lenneke.

Meenemen in het waarom van inburgering

Waarom is deze wet zo hard nodig? “De huidige legt veel druk op onhandige plekken in het proces. Inburgeraars hebben daardoor nauwelijks overzicht en ruimte voor het maken van slimme keuzes. De nieuwe wet kijkt vanuit een brede intake wat iemand nou echt nodig heeft om een plek te vinden in onze maatschappij en volgt een daarbij passend traject. Natuurlijk moeten inburgeraars nog altijd onze taal, regels en cultuur leren kennen. Maar door ze meer mee te nemen in het waarom van alle stappen, snappen mensen beter waar ze het voor doen en is het makkelijker meebewegen in de samenleving. Door te werken begrijp je waarom het belangrijk is dat je de Nederlandse taal kent. En juist als je werkt, leer je de taal sneller en beter dan alleen via het klaslokaal,” licht Lenneke toe.

Varen op ervaring en doen!

De 14 Twentse gemeenten en alle overige bij de wet betrokken uitvoerende partijen zoals COA hebben samen al een schat aan ervaring en kennis in huis. Het is namelijk niet de eerste keer dat de regierol voor inburgering bij de gemeenten ligt. Lenneke: “En in Twente durft men ook te varen op die kennis en ervaring. Terwijl er wordt gepraat en de richtlijnen steeds duidelijker worden, gaan we ook gewoon aan de slag en schaven onderweg bij. Het is mooi om te zien hoe snel en stevig de basis vanuit de nieuwe wet staat als iedereen die er toe doet samen aan tafel zit. Ik merk aan wat ik zie in Twente, dat de nieuwe wet echt meer één geheel vormt.”

Meer dan alleen wat de wet verplicht

Waren er drempels in de voorbereidingen van de afgelopen jaren? “Geen onoverkomelijke,” aldus Lenneke. Sommige zaken vragen wel meer tijd en inzet. “Want naast het ‘gewoon’ en ‘samen’ doen, is er nog een ander aspect dat de Twentse visie op de nieuwe wet Inburgering kenmerkt: het ‘goed’ willen doen. Daarmee bedoel ik: beter dan volgens de letter van de wet verplicht is. Dit heeft alles te maken met die gedrevenheid om het voor deze groep mensen goed in orde te maken. Om bijvoorbeeld tot de essentie te komen van zo’n module MAP (Module Arbeidsmarkt & Participatie), is er meer nodig dan alleen het bespreken van de wettelijk verplichte onderdelen. We willen voldoende tijd nemen, zodat deelnemers wennen in een groep en we ze goed meenemen in het hoe en waarom. Waarom is het in Nederland zo gestructureerd en hebben we veel regels en diploma’s? We draaiden nu een pilottraining volgens deze visie en de eerste sessies leverden al veel op. In plaats van alleen zenden en ontvangen, raakten de trainers volop in gesprek met de inburgeraars. Iets wat men vanuit andere culturen vaak niet gewend is en waarvoor je dus gelegenheid moet creëren.”

Regie bij inburgeraar en klantmanager

“Een ander voorbeeld is onze Brede Intake. Op basis van de richtlijnen van het ministerie, ontwikkelden wij in Twente tot in detail onze eigen vragenlijst. De gemeente Oldenzaal nam vervolgens met enkele andere gemeenten het initiatief om deze brede intake met CompetenSYS te bespreken. Met hun kennis en ervaring verbeterden we ons voorstel voor de Brede Intake en implementeerde CompetenSYS dit vervolgens in het gelijknamige systeem, waarmee veel Twentse gemeenten werken. Wat ik geweldig vind aan dit systeem is hoezeer het aansluit op de Twentse visie. Vanaf het eerste moment ligt het eigenaarschap bij de inburgeraar, die eerst zijn Brede Intake in de moedertaal invult. Het systeem biedt waardevolle inzichten op individueel en bestandsniveau. Het helpt de klantmanager om de inburgeraar de weg te wijzen en ondersteunt in deze rol. Niet het systeem maar altijd de mens is leidend,” vertelt Lenneke.

Ga vooral uit van oprechte aandacht

Zijn er nog drempels voor de livegang van de nieuwe wet Inburgering per 1 januari? Lenneke: “Eigenlijk staat alles wel in de basis! De Brede Intake, geselecteerde taalaanbieders, leerbaarheidstoetsen… Alles wat er direct vanaf die datum nodig is, ligt klaar. In het eerste kwartaal van 2022 realiseren we de module MAP. Die komt ook pas later in het proces aan de orde. De Onderwijsroute vraagt in 2022 echt nog onze aandacht, maar hierbij zijn we afhankelijk van duidelijkheid op landelijk niveau.” Heb je nog tips voor de collega’s buiten Twente? “Vergeet in alle hectiek van zo’n laatste fase niet waar het eigenlijk om draait, namelijk oprechte aandacht voor de inburgeraars. Laat dat vooral het uitgangspunt zijn in plaats van soms die praktische dingen. Integreren in onze maatschappij vraagt niet alleen veel van inburgeraars maar ook iets van ons. Hoe bieden wij hen geduld en kansen zodat iedereen een passende plek vindt? Ter afsluiting een reminder voor gemeenten: zet zelf ook af en toe de pet van werkgever op,” lacht Lenneke.